Albanië & Macedonië
Het was niet onze planning om naar deze landen te gaan, want we hadden al een reis naar Canada en de VS geboekt. Helaas was er te weinig animo en dus werd het geld teruggestort en stortten wij ons weer op het internet om een andere reis te zoeken in dezelfde periode. De reisorganisaties hebben het wat dat betreft wel makkelijk; ze boeken je reis maar kunnen die ook weer afzeggen zonder dat daar iets tegenover staat en omgekeerd is dat niet zo, want dan kost het je geld.
Dus weer op zoek naar een reis en toen kwamen we uit bij Bulgarije, maar ook deze reisorganisatie kon ons geen garantie geven dat de reis door zou gaan en om ons nu vast te leggen op een onzekere reis vonden we niet handig. En dit gold ook voor andere reis naar Canada. Toen kwam ik deze reis tegen en ook nog met een gegarandeerd vertrek!
En omdat ik graag en veel fotografeer heb ik een nieuwe camera gekocht met nog meer mogelijkheden; de Canon 50D en met mijn Tamronlens van 18 - 250mm hoop ik nog mooiere foto's bij het verslag te zetten.
Maar laat ik eerst maar eens beginnen bij het begin van de reis.
Albanië
Met Austrian airlines vlogen we met een tussenstop in Wenen naar de Maria-Theresa-luchthaven van de hoofdstad Tirana. Ja dat dappere vrouwtje is in dit land geboren.
Op de vlag staat een 2-koppige adelaar afgebeeld.
Als je de geschiedenis in duikt, dan zie je dat Albanië tot begin van de 20ste eeuw deel heeft uitgemaakt van het Ottomaanse rijk. Daarna zijn de diverse overheersingen geweest door de Italianen, Duitsers en ook de Russen hebben een duit in het dominante zakje gedaan. En tussendoor is het ook nog een vorstendommetje geweest en nu is het een republiek. In WO ll is het ook nog tijdelijk ongeschikt geweest aan Italië waardoor in Albanië redelijk wat mensen ook nog Italiaans spreken.
Albanië is - behalve aan de Adriatische kust - ruw en bergachtig en het klimaat is respectievelijk mediterraan met hete, droge zomers en milde, natte winters en voor het bergachtig gebied zijn de winters streng en de zomers mild.
De religie is overheersend de Islam, de taal is Albanees en de munteenheid is de LEK; voor € 1,-- krijg je zo'n 1336,08 ALL (Albanese Lek) en voor 10 ALL krijg je € 0,07.
Op de dag van vertrek liep de wekker om 4:45 uur af en om 5:15 uur stond Arno al bij ons om ons naar Schiphol te brengen. Zijn dienst begon om 6:30 uur en dus was hij rijkelijk op tijd op zijn werk. Er stonden op dat moment enorme rijen bij de incheckbalie van Austrian Airlines, maar dat is het voordeel van vakantie: je hebt geen haast!
Eerst vlogen we naar Wenen en daar moesten we weer overstappen op een ander toestel.
Je moet nu wel uitkijken dat je niet te veel niest in het vliegtuig, want men is bang voor de Mexicaanse griep...
Tirana: is sinds 1920 de hoofdstad van Albanië en het was toen nog maar een klein plaatsje. En ofschoon de stad enorm heeft uitgebreid krijg je niet het gevoel dat je in een hoofdstad rondloopt.
Ons eerste hotel heet Kruja en je ziet een afbeelding van de adelaar met de 2 koppen.
Hier kregen we een welkomst drankje aangeboden en deelde Nina, onze reisbegeleider, de sleutels uit. Meteen bij binnenkomst viel me op dat er gerookt werd. Er hangt wel een bord 'verboden te roken', maar niemand let daar op.
Nadat we onze spullen op onze kamer hadden gezet zijn we weer op stap gegaan. Het is hier wel behoorlijk warm, zo'n 33 graden.
Het hotel ligt aardig dicht bij het centrum en wij zitten op de 4de verdieping. Helaas heeft het hotel geen lift. Dus trappen op en af.
Het Skanderbegplein is zeer centraal gelegen en is echt enorm. Het wegdek 
moet nog wel wat gerepareerd worden. Het plein is genoemd naar de nationale held Skanderbeg. Hij heette in het echt Gjergj Kastrioti. Hij was op 6 mei 1405 als zoon van een feodale familie geboren. Als jong iemand kwam hij aan het Ottomaanse hof en werd in de Islam onderwezen. Hij kreeg daar de naam Alexander wat in het Turks Iskander is. Hij werd ook wel de 'Draak van Albanië' genoemd.
Van sultan Murad ll kreeg hij een militaire opleiding en vocht voor hem tegen de Serven en de Hongaren. In 1443 werden de Turken door de Hongaren verslagen en vluchtte Skanderbeg met een legertje naar Albanië. Daar bevrijdde hij zijn geboortestad Kruja (zoals ons hotel heet) en op 28 november 1443 wapperde de vlag van de Kastrioti's boven deze stad; de bekende rode vlag met de 2-koppige adelaar, wat later de Albanese vlag is geworden. Hij overleed in 1468 aan de gevolgen van malaria.
De meneer links is behoorlijk krom. Dat zie je bij ons gelukkig niet meer. De Arbodiensten, de fysiotherapeuten en verandering van werk 
als je het niet goed meer kan volhouden is bij ons al langer goed geregeld.
Nadat we de Albanese Lekjes hadden gepind zijn we eerst naar meer dan honderd jaar oude
Haxhi Et'hem Beg-moskee geweest. Een erg vriendelijke man liet ons belangrijke onderdelen zien en we mochten ook naar boven om te kijken. Ja en ik - als vrouw - moest wel mijn hoofd bedekken en dus kreeg ik een sjaal van die meneer te leen. Met 33 graden merk je een sjaaltje meer of minder bijna niet meer.
Daarna zijn we naar het archeologisch museum geweest. Een 3 verdiepingen hoog gebouw met een prachtige gevel. Binnen is het sober, maar de archeologische stukken uit onder andere de Steentijd, Bronstijd en het Griekse tijdperk zijn mooi uitgestald..
Helaas mochten er geen foto's genomen worden in het museum.
Willekeurig nummerbord
Wat een mooi vrouwtje. Ze draaide zich net richting mij en ik weet niet of ze het door had dat ik haar fotografeerde, want ik stond aan de overkant van de straat; leve de telelens.
Ja en toen was het terra
sjes tijd. Heerlijk gegeten en het kost hier zo weinig.
Deze teef heeft een of andere gezwel onderaan hangen. Zielig dat er niets aan gedaan wordt.
De groep ging in het hotel eten. Dit was het voorstel van Nina, maar aangezien het vrijwillig was, trokken wij ons vrijwillig terug en hebben dus lekker op een terrasje gegeten. Dat is wel een voordeel van Djoser: het mag maar moet niet. Je krijgt een grote mate van vrijheid en dat vinden wij fijn.
De nieuwe dag begon regenachtig, maar de temperatuur was nog aan de zeer warme kant. Nina wilde ons een aantal leuke en/of bijzondere dingen in Tirana laten zien en dus liepen we om 8:30 uur al buiten. Onderweg gaf zij ons tips en konden we op eigen houtje het gaan bekijken, zoals de plaatselijke markt.
Kleurrijke gevels met tv schotels en airco's. Nu mogen de mensen een airco hebben, dat was in de dagen van Hoxha heel anders. De mensen werden klein en onwetend gehouden. De komst van de tv met alle buitenlandse zenders geeft hen een beeld over de andere mensen op deze wereld.
De hoge flats worden ge-upgradede en nieuwe flats worden speelser van vorm en kleur.
Skanderbegplein met de regeringgebouwen op de achtergrond.
Zo triest dat men een kind op de stoep neer legt om geld te bedelen. Het zijn met name de Roma zigeuners die dit doen. Aan de overkant zit - waarschijnlijk dé - moeder met baby aan de borst te bedelen. Ook lopen er kinderen met slapende peutertjes op de arm om op terrasjes te schooien.
Nieuwe lichting Moeder Theresa's lopen hier al warm!
Dubbel mobiel: vanuit de kofferbak van de auto worden mobieltjes verkocht. Op de hoek staat een politieman, maar deze hindert de verkoop niet. Ze kijken wel argwanend als ik met mijn fototoestel loop, maar ik maak al wandelend met het toestel op de goede hoogte, een foto en dan hebben ze niks door.
Nog een keer het plein, maar nu vanuit een andere hoek.
Deze man heeft wieltjes onder een opklapstoel gezet. Super handig.
Prachtige bloemen in deze enorme boom.
Zeer oude huisjes en ook flats uit de communistische tijd.
De plaatselijke markt met kleurrijke groente en fruit. Normaal rollen er koppen, hier draaien ze...
Lamskoppen?
Een katholieke moderne en rechts een bus vol met reclame voor huidige burgemeester van Tirana: dhr. Edi Rama.
Deze zogenaamde piramide van Hoxha. Het was een ontwerp van de dochter van Hoxha samen met nog een andere architect. Het was in eerste instantie bedoeld als mausoleum als eerbetoon aan de grote leider Hoxha. Maar zo ver is het niet gekomen, want het regime is gevallen en een aantal jaren later is hij overleden en in zijn woonplaats begraven. 
Nu zit er aan de achterkant van de piramide televisie- en radiostations.
De restaurantjes en terrasjes zijn verdwenen en men weet nog niet wat men er verder mee wil doen...
Rechts is het vroegere 'verboden stadsdeel' te zien. Daar staan de regeringsgebouwen en woonden de mensen die 'belangrijk' waren voor of in de regering. Het was niet afgesloten, maar de gewone burger mocht er niet komen.
Wij zijn gewend om hand in had te lopen en toen ik even een foto had genomen deed ik als vanzelf mijn hand richting ... ja en toen was het niet Frans maar Jaap. Hilariteit natuurlijk.
Even over 17 uur zijn we weer op stap gegaan. Eerst even naar de boulevard wat wij eerder een laan zouden noemen, want voor ons loopt een boulevard dicht bij het water. Daarna zijn we heerlijk gaan eten en vanaf ons terrasje zagen we dat er auto's tegen werden gehouden die een bepaalde straat in wilden. Dus nadat we gegeten hadden even poolshoogte genomen. Het was een of ander politiek gebeuren.
Linsonder het ministerie van Justitie. En rechts een of andere bijeen- komst om zieltjes te winnen voor die partij.
Onder: de vrouw op de poster liet al los... Een autorijschool in wel heel oud gebouw.
Onderweg kwamen we weer een teefje tegen die erg schrikachtig was. Ik heb Frans even een broodje laten kopen en heb het beest weg van de drukke straat gelokt en ze bleef braaf bij me wachten. Het broodje gevoerd en ze heeft het lekker op gegeten. De mensen keken me raar aan, dat ik dat beest voerde.
Wat een kleurige lucht.
De nieuwe dag bracht weer nieuwe info aan het licht. Aan de overkant van ons hotel was het politiebureau en waarschijnlijk zaten daar ook heel wat mensen opgesloten, want al vanaf half 7 was het een komen en gaan van mensen met tassen vol etenswaren. De gevangenen kregen eten van hun familieleden. Deze man van het hotel was telkens ons allemaal aan het fotograferen en voor de verandering fotografeerde ik hem.
Onderweg naar Macedonië kregen we een stop om van het prachtige landschap te genieten en foto's te maken. Op grote hoogte een blik werpen in de diepe dalen. En dan zie je een kruis langs zo'n rand... wekt natuurlijk niet echt vertrouwen...
De weg die we reden is de oude handels route tussen Rome en Constantinopel, de Via Egnatia, maar dan natuurlijk met een veel beter wegdek dan vroeger.
Uiteindelijk kwamen na veel bochten en afwisselend dicht zittende en openklappende oren aan in Elbasan. Dit is echt een eeuwenoud stadje en de oude stadsmuur staat er nog grotendeels. Binnen de stadsmuur zijn er kleine steegjes en een paar kerken. Maar buiten die muur rijden bussen met wel erg herkenbare bestemmingen, zoals Kanaleneiland of Lunetten. Het blijken de oude Nederlandse stadsbussen te zijn die hier nog vrolijk en wel rondrijden. Maar het blijft gek als je ineens zo'n bekende naam op een bus ziet staan. En rechtsonder een beeld van een beroemde violist.
Bijgeloof is hier nog duidelijk aanwezig, want men ziet regelmatig een pop of knuffel (zie linker raam) buiten hangen en dat is het teken dat de goede geesten binnen mogen komen. Tegen de kwade geesten gebruikt men knoflook. Linksboven zie je een pop hangen. Het ziet er wat luguber uit vind ik.
Saint Mary. Deze kerk was gesloten. De priester zat wel bij de kerk te praten met iemand, maar hij maakte een teken dat de kerk gesloten was en dat teken lijkt erg veel op het vragen om een time-out bij sport.
En ook de La Chiesa di San Pietro was gesloten, maar ik heb gevraagd of iemand hem wilde openen waarop een man aanbelde bij een huis en een non voor ons de poort open deed. Prachtige kerk.
Vervoermiddel op een vervoermiddel... Op de rouwauto´s links staat `Heaven ...`en nog wat. Toepasselijk... 
We wilden net ons terrasje verlaten toen er een enorme hoosbui kwam, dus maar even gewacht.
Toen was het tijd geworden voor de lunch en dan zie je toch ook overal in restaurants dat er meteen een asbak voor je wordt neergezet. Er hangen wel op bepaalde plekken pictogrammen waarop uitgebeeld staat dat je niet mag roken, maar dat geldt wellicht enkel voor die tafel. Ja en als er dan geen afzuig apparatuur aanwezig is dan rook je dus net zo hard mee.
We hebben heerlijk gegeten. Het was een stoofpotje van een stukje rundvlees in warme yoghurt en kaas met brood en dus ook een salade bij genomen, want die zijn hier heerlijk. De tomaten vis ik eruit en als het er teveel zijn, dan wisselen Frans en ik halverwege de maaltijd van salade bakje.
Die champignon vorm op de foto is een bunker. In de Hoxha-tijd werden de mensen bang gemaakt voor de andere landen en moesten ze een bunker hebben ter bescherming. Dit is een wat groter en dus gebouwd voor meerdere personen. Je ziet ook van die kleine champignonnen en dat zijn dan de 1 persoons uitvoeringen.
Macedonië
Dit land grenst aan Albanië in het westen en verder aan Servië in het noorden, Bulgarije in het oosten en Griekenland in het zuiden. Na WO ll toen Joegoslavië een federale staat werd, kreeg het volk van Macedonië een eigen territorium. Maar pas 8 september 1991 werd het onafhankelijk.
Er is ook wat geharrewar met Griekenland over de naam Macedonië, omdat er in Griekenland een staat bestaat met precies dezelfde naam.
Ons reisdoel was Ohrid of Ochrid; een stad in het zuidwesten en vooral bekend door het meer met dezelfde naam. Het meer van Ohrid is het oudste en diepste - zo'n 296 meter - natuurlijke meer van Europa. Maar daarnaast zijn er veel monumenten te zien. Deze combinatie is goed voor het toerisme en men speelt hier goed op in. Het meer heeft een Macedonisch (het grootste) deel en een Albanisch deel. Onderaardse bronnen en - verbindingen vanuit het 200 meter hoger gelegen Prespameer vormen onder meer de inhoud van deze enorme plas water.
De gezellige straten van het stadje. En wat in zowel in Albanië als hier regelmatig ziet is dat er een weegschaal op de grond staat en daar kan je je tegen betaling natuurlijk wegen; foto rechtsboven.
Overal zit handel in. De man hierboven verkoopt plastic kapstokjes en is tevens schoenen poetser. Bovenstaande boom is eeuwen oud. Hieronder van dichterbij genomen. Het lijken 2 stammen maar je kijkt gewoon door de boom heen.
Wat loopt deze man krom!
Het ventje links heeft een vreemd rechter voetje. Waarschijnlijk is het voetje tijdens de bevalling gebroken en verder niet behandeld. Je komt hem regelmatig bedelend tegen.
En we vielen in de prijzen, want net toen we op zoek waren naar een gezellig eettentje kwamen we deze optocht tegen van kinderen in allerlei klederdrachten.
Ik ben even van dichtbij gaan kijken, maar deze jonge man werd c
ompleet kaal geschoren met zo'n ouderwets mes.
De mooie briefjes en wat muntjes van Macedonië.
En alweer nam Nina ons mee op een wandeling om de mooiste dingen te zien. Zij is reisbegeleider en geen gids en hoeft dit niet te doen. Des te leuker dus dat ze haar wetenschap met ons wil delen. Ook is ze erg ceatief en hangt vrolijke programma's op.
Hieronder zie je de kiwi groeien.
Dat witte plekje op dit schiereiland was het huis van Tito. Hier werd ook het akkoord van Ohrid ondertekend waardoor de onafhankelijkheid van Macedonië een feit werd. Het kerkje staat al wel aangegeven maar het is nog een hele weg omlaag om er te komen.
Super zwarte mieren [rechtsboven] die het kadaver van een slak als diner hebben uitgekozen.
Frans bekijkt de situatie eens. En rechts de café frappé = nescafé met melk, water en wat vloeibare chocolade. Een kwestie van opkloppen en eventueel met ijsklontjes en slagroom met cacao erop.
Rechtsboven was een van de 2 kleine kerkjes Macedonisch Orthodox en dat is ongeveer gelijk aan het Grieks Orthodoxe geloof. Met de Russisch Orthodoxe zijn er verschillen en dat is bijvoorbeeld te zien in het kruis. De Grieks Orthodoxe Kerk heeft een gewoon kruis en het Russische deel heeft nog een schuine streep op het onderste deel van de rechte poot van het kruis. Ja en dat was het kerken rondje van vandaag. Vanavond weer de koffers inpakken en morgen weer terug naar Albanië.
Na ongeveer een uur door de bergen en langs het meer te rijden kwamen we bij het nationaal park Galicica, maar ons doel was het bezoeken van het klooster St. Naum Monastery. Er is een hotel bij en veel pauwen, dus de hotelgasten zitten dagelijks vast vroeg aan het ontbijt want als die pauwen hun bekjes open trekken dan heb je geen wekker meer nodig.
Prachtig watertje en ook heel visrijk, want de forellen zwemmen zo voorbij.
Het watertje van het kleine meer stroomt in het meer van Ohrid.
Wat een geweldig mooie ligging voor zo'n klooster. En zoals in de meeste kerken, mocht er ook hier niet binnen gefotografeerd worden. Naast de pauwen zijn er ook veel zwaluwen en 1 zwaluw maakt nog geen zomer, maar hier stikt het van de nesten dus de zomer komt er aan.
Na dit bezoek zijn we de grens over gegaan. Dat had eerst nog wat voeten in de aarde, want de bewuste ambtenaar probeerde eerst of hij nog een extra zakcentje kon scoren bij Nina. Hij wilde extra papieren zien enz., maar dat is helemaal niet nodig want alle benodigde papieren had Nina. We konden de theatrale uitleg van Nina en die man goed volgen. Maar het werd 1-0 voor Nina en wij mochten een loket verder en ons paspoort werd ingenomen en een tijdje later kregen we het weer terug. Toen over een stuk niemandsland naar de volgende grens gelopen om Albanië weer binnen te komen. Ook dar werd elk paspoort nauwkeurig in de computer ingetikt en bekeken en ja hoor we waren allemaal goedgekeurd.
Albanië
De lunch stop was in Pogradci; een klein stadje ook aan hetzelfde meer. In een parkje stonden een paar mooie beelden. Er waren ook 2 overkapte houten settingen speelden een heleboel mannen domino.
Het weer is hier bijna Hollands; dan weer regen en dan weer de zon. Het blijft wel aangenaam van temperatuur hier. Maar je ziet dat men hier niet echt ingesteld is op zoveel regen in 1 keer, want de straten staan zo vol met plassen en de kuilen tonen een leuk schouwspel voor de kijker.
In de middag kwamen we aan in Korça, een redelijk stadje met een belangrijke functie want het ligt op een kruispunt van wegen naar verschillende landen: Griekenland, Macedonië, Bulgarije en Turkije. En - net zoals de voorgaande hotels - is ook deze locatie en hotel prima. In dit stadje is een mooie kathedraal en daar zijn we gaan kijken. Alles is van hout gemaakt , dus ook de lampen. Een waar kunstwerkje. Ofschoon het een vrij nieuwe kerk is is hij prachtig.
Eerst zijn we naar de Grand Bazaar gegaan. Dat is de plaatselijke markt en daar wordt werkelijk alles verkocht tot aan plastic tasjes van de Lidl aan toen. Een beer midden op straat aan een lijn. Ik heb hem van een afstand gefotografeerd, want ik wil niet dat die beer verplicht wordt tot het doen van kunstjes om de baas geld te laten verdienen.
Het paard voor de wagen spannen of achter de wagen,maar aan de zijkant??? Hier worden de spijkers nog afgewogen.
Vandaag stond er een excursie naar Voskopoja op het programma. Het was nog even twijfelachtig of we met de bus zouden kunnen gaan of dat we met kleine busjes de trip zouden gaan maken. Het dorpje ligt namelijk in de bergen en de weg was weg. Dus enkel wat bruinachtige grond en het had een paar dagen geregend, dus hier en daar wat glijwerk.
We hebben gelukkig een goede chauffeur, want naast de slechte conditie van de weg waren er diverse haarspeldbochten en soms was de stijging van de weg best behoorlijk. In het dorpje hebben we een kerk bezocht. Buiten mocht ik de muurschilderingen wel fotograferen maar binnen niet. Dat dit zo'n belangrijk dorpje in de 14de eeuw was zou je niet zeggen. Toentertijd was het een belangrijk kunst centrum en in de 17de eeuw woonden hier 40.000 mensen en waren erf 24 kerken. Beide aantallen zijn enorm teruggebracht.
Niet echt route du soleil. In de bomen hangen cocons van rupsen.
Op straat lopen de kippen; er rijden maar weinig auto's. En dit is de buurtsuper.
Ik liet de foto die ik van deze man gemaakt had aan hem zien en hij keek echt verwonderd. Hij vroeg of we uit Italië, Griekenland en noemde nog wat landen op. Maar toen ik zei Holland/Hollanda keek hij me aan met een blik nooit van gehoord.
Het vervoer per (muil-)ezel zie je veel in dorpen, maar ook in de stad kom je ze tegen.
Op het moment dat ik dit allemaal aan het schrijven en knippen en plakken ben dreunt de muziek keihard. Er zijn binnenkort hier parlementsverkiezingen en er worden allerlei verkiezingsbijeenkomsten gehouden om zieltjes te winnen. Het plein voor ons hotel is de locatie waar een podium is neergezet en enorme geluidsboxen. Het plein staat vol mensen en door de straten rijden auto's met vlaggen uit de ramen of vlaggen op de wagens.
Ja en toen de weg weer omlaag. Waar dat witte ding ligt is een ingang van een tunnel systeem voor de soldaten zodat ze niet te zien zouden zijn.
Toen we uit de bergen waren hebben we er voor gekozen om de rest van de weg terug te lopen, want het was heerlijk weer en we wilden ook wel genieten van de mooie natuur. Het zou zo'n 2½ uur lopen zijn. Onderweg nog een paar foto's gemaakt en wat pennen en ballonnen uitgedeeld en voor een meisje haarspeldjes.
Het vuurwerk knalde en toen zijn we weer even gaan kijken. Wat een happening. Het hele plein stond vol mensen en het stikte van de politie en bewaking. Een zangeres trad op met een dans ballet. En toen alles voorbij was en en plein weer leeg was, lag het wel vol met troep.
Maar bij de start van de nieuwe dag bleek het plein weer helemaal netjes opgeruimd.
We verlaten Korça en gaan naar Gjirokastra.
Op de autokaart ziet het er makkelijk uit om van die ene plaats naar de andere te gaan, maar in de praktijk is het een flinke klus voor een chauffeur. De weg door de Witte Bergen (vanwege de sneeuw die er meestal ligt) gaat gepaard met haarspeldbochten. We gingen door de 1757 meter hoge Barmashpas en de prachtige Kelcyrakloof. Deze kloof is het gevolg van het uitslijten door de Vjosarivier die zijn weg naar de Adriatische Zee baant.
De bergwegen zijn erg smal en zonder afscheiding.Daarentegen zijn ze behoorlijk hoog. Een grappig detail is dan ook als je zo nu en dan bij zo'n scherpe bocht het verkeersbordje ziet dat er een bocht komt, want de weg draait van de ene bocht naar de andere bocht.
Frans komt net uit een bunker. In Albanië zijn zo'n 700.000 van die bunkers neergezet in de tijd van Hoxha. Dit was vooral ter beveiliging van een mogelijke invasie vanuit Griekenland, de Adriatische en Ionische Zee. Hoxha had iemand opdracht gegeven om een stevige bunker te maken en toen die af was moest de bedenker in de bunker gaan zitten en liet Hoxha met een tank die bunker aanvallen. Gelukkig voor die man had hij gelijk en kon hij levend uit de bunker weer tevoorschijn komen. Hoxha maakte de mensen bang en paranoïde. Eerst werd hij vriendjes met Stalin en toen Stalin niks meer van hem moest hebben zocht hij zijn heil bij de Chinezen.
Wat een natuur en een rust. Cocon met rupsen.
Blik op een dorpje en altijd weer zie je bergen. De kloof en het stromende water onderaan.
Onderweg hebben we een drink-en plas stop gehouden en de bestelling van iedereen werd opgenomen. Een aantal hadden cappuccino besteld, maar even later kwam de mevrouw van de zaak naar buiten met de mededeling dat er geen cappuccino was. Komisch om het eerst op te nemen en daarna aan te geven dat het er niet is.
Deze knappe herder liep met zijn kudde op de weg toen wij er met de bus aankwamen. Hij heeft zijn kudde toen even in de berg laten uitwijken. En nadat de bus voorbij was riep hij ze weer bij elkaar samen met de honden. Met het blad in zijn mond kan hij diverse geluiden maken waarmee hij de honden en geiten seint wat ze moeten doen.
Prachtig om te zien hoe dat in zijn werk gaat. Een paar beesten dragen een bel.
Onderweg nog geluncht en toen het laatste deel gereden naar onze nieuwe bestemming. Ik heb een deel er niet van meegekregen, omdat ik in de bus in slaap ben gevallen. 
Gjirokastra ligt in het zuiden en staat bekend als de zilverstad en de stad van duizend trappen. Het is een van de oudste steden van Albanië en hier werd de dictator Enver Hoxha geboren. De stad is tegen de bergwand aan gebouwd. De stad staat bekend als een van de traditionele plaatsen en is tevens een cultureel centrum van de Griekse minderheid in Albanië.
De stad heeft een oud en een nieuw centrum. De citadel is het oude deel en daar staan middeleeuwse huizen, smalle straatjes en een klokkentoren op het kasteel op de berg.
Ons hotel staat in het nieuwe centrum en wij kijken vanuit onze kamer op de citadel.
Ofschoon het merendeel van de bevolking moslim is merkt men daar niks van. Hier zie je geen burka's, weinig tot geen hoofddoekjes en ook verder geen aanwijzingen anders dan dat er moskeeën zijn.
Wat me verder op valt hier is dat de Mercedes op nummer 1 als auto staat; een soort statussymbool. Er weinig gordels gedragen worden en kleine kinderen staan gewoon voorin of zitten op de schoot van de chauffeur en passagier ernaast. Je ziet heel erg weinig vrouwen auto rijden en als ik het rijgedrag bekijk, dan vind ik dat heel plausibel. Hier geldt het recht van de snelste en sterkste om over te steken of in te voegen; het is een kwestie van toeteren en gaan. Ook berijders van motoren en brommers rijden zonder helm te dragen. Verder zijn de terrasjes gevuld met mannen en zie je heel weinig vrouwen op een terras zitten. Het roken hoort hier nog helemaal bij de dagelijkse bezigheden en men sleept overal het pakje sigaretten mee naar toen. Zodra je aan een tafeltje gaat zitten krijg je een asbak als die er nog niet stond. En overal wordt gerookt; buiten en binnen. Nog een grappig en ietwat verwarrend detail is het ja knikken. Hier doet men dat met een snelle hoofdbeweging naar rechts. Niet draaien zoals bij ons met NEE, maar meer het signaal van 'kom maar mee'. En bij een NEE trekt men de wenkbrauwen omhoog en buigt het hoofd licht achterover, zoals bij ons 'wat mot je?'.
Vandaag startte de dag met regen. De wolken hingen laag en de bergen waren bijna niet te zien. Om mijn knie (ik heb last van de binnen meniscus en die zal er binnenkort wel uitgehaald moeten worden als de fysio onvoldoende helpt) te ontlasten zijn we met de taxi naar boven gegaan om het kasteel en het oude centrum te bezoeken.
Het Amerikaanse vliegtuigje uit 1957 staat hier binnen de muren van het kasteel opgesteld. Het verhaal achter het vliegtuig heeft 2 verschillende vormen van uitleg:
- Het Hoxha-bewind zei dat het Albanese leger een Amerikaans spionage vliegtuig had neer gehaald.
- De Amerikanen dat het om een uit koers geraakt lestoestel ging.
Een doorkijkje en de klokkentoren van het kasteel.
Het oude centrum ligt weer een stuk omlaag en de smalle straatjes met de kinderkopjes waren een beetje glad van de regen, dus kleine stapjes. En soms waren er zelfs geen kinderkopjes, maar wat kleine steentjes in de nog smallere steegjes.
Eerst naar het beeld gegaan van de gehangen vrouwen. De Duitsers hebben in WOll twee vrouwen opgehangen, omdat zij hen verdachten van te heulen met de Partizanen.
Het etnografisch museum (linksonder) was het geboortehuis van Hoxha. Het huis is na zijn bewind in brand gestoken, maar men heeft het weer opgebouwd en noemt het nu dus etnografisch museum om te voorkomen dat er nog iemand zijn boosheid op het huis wil afreageren. Het is een van de huizen die het verleden laten zien. Hele families woonden samen in 1 huis. Het was een mooi museum en we kregen uitleg van een mevrouw. We waren met 4-en binnen gegaan, maar 1 ging haar eigen gang en dat zorgde voor stress bij de mevrouw. Ze bleef haar in de gaten blijven houden.
Het huis op de rechter foto is van de schrijver Ismail Kadare. Het was helaas gesloten.
De weg gaat nog steed
s omlaag en tenslotte kwamen we beneden. Het huisjes met een prachtige wolkenpartij erachter. Het weer klaarde gedurende onze tocht naar beneden op en de zon deed zijn hete werk weer. Ook tegen de bergwand zie je dit soort armoedige huisjes. En nogmaals vanuit onze kamer een foto van het kasteel en nog een toen het donker was.
Vandaag - zondag-is een belangrijke dag voor Albanië want het is de dag dat er gestemd moet worden.
Wij laten Gjirokastra achter en gaan op weg naar Saranda; een klein stadje aan de Ionische Zee. Korfoe ligt op zo'n kilometer afstand over het water.
Onderweg hebben we een natuurlijk bron gezien. Blue eye en het verhaal gaat dat vroeger een draak in de bron woonde met blauwe ogen. En de mensen zorgden ervoor dat ze de draak goed gestemd hielden door regelmatig 2 schapen in de bron te gooien. Maar na een tijd bedacht iemand dat het beter was om de draak te doden, zodat men geen angst hoefde te hebben. Dus vulde een slimme man een schaap met vergif en gooide dat in de bron en zodra de draak ervan at ging hij dood. Maar het blauwe oog van de draak bleef. Het niet kunnen verklaren van een onderaardse bron zorgt voor volksverhalen.
De eeuwenoude brug die Ali Pasja heeft laten bouwen.
De bron met de blue eye die opborrelt [rechtsboven]. Blauwe libelle
Nog wat meer beestjes....
Rechts de eeuwenoude Nicolaas Kerk.
Saranda ligt in het zuiden aan de Ionische Zee. In vroeger dagen heette deze stad Onchesmos. Omdat het aan de kust ligt zie je veel visserbootjes met vrolijke kleuren.
Saranda werkt er hard aan om toeristen binnen te halen, want men is grote hotels aan het bouwen. Ook voor de Albanezen is dit stadje een vakantieoord.
We hebben trouwens een heerlijke kamer; met balkon (wel gedeeld met alle buren, maar toch en aan de voorkant met zicht op de baai.
De avond kleurt op van de lichtjes.
De dag begon en de zon stond al uitdagend aan de hemel. Eerst een stuk met de bus en dat is niet altijd makkelijk want de wegen zijn erg smal en altijd weer in de bergen. Als er een tegenligger komt, dan is het kijken wie van de 2 achteruit kan rijden tot een plek die wat breder is zodat ze elkaar kunnen passeren.
In Butrinti zijn een van de belangrijkste archeologische opgravingen van de Balkan en sommige delen zijn zo'n 2500 jaar oud. Het stadje werd door de Grieken gekoloniseerd en dat Griekenland dichtbij is bewijst de hedendaagse techniek; ik kreeg een sms op mijn mobiel met de mededeling WELKOM IN GRIEKENLAND.
Door de tweeduizend jaar heen ontwikkelde het stadje zich als een marinebasis en voorraad stad. De hele oude Romeinse delen zijn de resten van het Romeinse theater, een Romeins huis, de thermale baden inclusief vloerverwarming, de tempel van Esklepios en een doopkapel.
Maar ook nog een museum met vondsten. Gelukkig stonden er veel bomen en konden we in de schaduw lopen.
En ook hier nesten met zwaluwen.
In heel Albanië hebben we slechts heel weinig toeristen gezien. Het land staat aan het begin van de ontwikkeling van het toerisme en daarom vond ik het des te leuker om het land nog in zijn puurheid te kunnen zien.
Nina doet erg haar best en wil het iedereen naar de zin maken. Ze reisbegeleider en geen gids en hoeft dus dat extra's niet te doen. Ze is van oorsprong een Griekse en woont al een aantal jaren in Nederland. Haar manier van praten doet ons soms nadenkend de wenkbrauwen fronsen. Zo had ze een keer over een boomstam en dan denk je wat bedoelt ze nu en gedurende het denken praat ze verder en dus raak je de context kwijt tot het moment dat het muntje valt: oh, ze bedoelt stamboom. Ook vroeg ze: 'Willen jollie bootvaren?' Bepaalde uitdrukkingen kent ze weer heel erg goed, maar soms is de vertaling waarschijnlijk een combinatie van Denglish-Greec. (Denglish = dutch - engels, zoals bijv. I love this land). Het kan dus grappige dingen opleveren. Ook slaat Nina vaak de lidwoorden over. Een ander mooi woord is 'gemobileerd'i.p.v. gemeubileerd, maar dat kan weer Albanees getint zijn want die hebben het over mobeleri = meubels.
Een jonge zwaluw met expansiedrift en een groot gevoel van autonomie verliet het veilige nest. Helaas zag vliegen er veel makkelijker uit dan in de praktijk het geval was. Hij zat dus op de grond en ouders en andere familieleden deden hun best om uit te leggen dat dit geen goed plek was en dat die grote reuzen op 2 poten zonder vleugels heel gevaarlijk kunnen zijn. De jonge zwaluw controleerde zijn vleugels, maar het landingsgestel ging niet in.
Het lukte maar niet en toen kwam een ouder nog even de theorielessen met de kleine vogel herhalen en liet hem de startprocedure nogmaals doornemen. Daarna volgde nog een praktijklesje en het bekende zwaluwmuntje viel en het jonge beestje vloog. Fly away!
De baai hier bevat zowel zout als zoet water en dat is erg opmerkelijk. De mosselen die hier gekweekt worden zouden ook anders smaken.
De man links was me aan het uitleggen dat de foto's die daar hingen een soort van reportage was en omdat ik hem niet zo snel begreep ging hij steeds harder praten. Dat hielp natuurlijk niet, maar uiteindelijk begreep ik ongeveer wel wat hij bedoelde. Maar die man had zo'n mooi hoofd en ik wilde graag een foto van hem maken. Ik vroeg en eerst twijfelde hij, maar toen ik een please-please-gebaar maakte mocht het. De mannen op het volgende bankje wilde ook wel een foto laten maken, nadat ze gezien hadden dat ik de foto aan de man had laten zien. Nou graag natuurlijk.
Heerlijk gegeten en nu lekker op het balkon waar het nog 25,6 graden is. Maar de wind koelt het lekker.
Met een warme start van een nieuwe dag vertrokken uit Saranda en gingen via een prachtige route langs de kust en door de bergen en zelfs heel erg hoog, waardoor we gewoon in de wolken terecht kwamen.
De eerste stop was bij het kasteel van Ali Pasja, dat op een schiereiland was gebouwd. Er waren verschillende ruimten: voor de soldaten achterin met de nodige opties om te kunnen schieten, voor de harem, de gevangenen en voor Ali natuurlijk.
De kudde was al een kwartier eerder overgestoken, maar dit beest had wellicht uitgeslapen en ging op eigen houtje de weg over. De koeien hier hebben waarschijnlijk in hun vorige leven in India gewoond, want ze gaan ook gewoon midden op de weg liggen en dan moeten de auto's maar zien hoe ze langs het dier rijden want ze gaan niet op zij.
Het gat rechts op de linker foto net boven het water is de ingang voor de duikboten geweest tijdens WO ll.
Porto Palermo.
Onder: zo hoog in de bergen dat iedereen in de wolken was
Mollie onze chauffeur poseert even op de rand. En rechts een monument waaronder een vrouw schuilt tegen de felle zon.
Via Tepelenë reden we naar Apollonia; een antiek Corintisch stadje uit 590 voor Christus. Tijdens de oorlog met Pompeii vormde dit stadje het bolwerk van Julius Ceasar. Het staat groots vermeld, maar ik vond het tegenvallen. Wat ik wel mooi vond was de Mariakerk die net buiten dit complex stond. Ik heb dus maar een klein deel van die oude brokstukken (ja ik weet het ik ben soms een cultuurbarbaar) gezien.
Een violiste kreeg les in het kerkje.
Het laatste deel van de rit en toen kwamen we aan in Berat. Onderweg hadden we al modderstromen in een riviertje gezien en ook hier had het flink geregend wat heerlijk was, want het was heerlijk afgekoeld. Het wordt ook wel de stad van de 1000 vensters genoemd en ik heb ze niet geteld, maar de foto's spreken voor zich. De schattige huisjes met hun rode daken liggen tussen de Osumrivier en de 2416 meter hoge Tomori berg.
Door heel Albanië zijn ontzettend veel terrasjes waar wat gedronken kan worden, maar echt buiten eten zie je de locale bevolking eigenlijk niet doen.
Waarschijnlijk een reactie op het verplicht sluiten van alle cafés door Hoxha vroeger.
's Avonds wilden we wat gaan eten en we vonden een klein eethuisje. De man sprak geen Engels en toen ik met gebaren duidelijk maakte dat we wilden eten name hij ons mee naar de keuken en liet zien wat hij aan eten had. We namen vlees met daarin kaas (wisten we natuurlijk niet van te voren, maar het smaakte heerlijk) en een Griekse salade en brood.
De 7-bogen stenen brug (links onder) verbindt het christelijke deel van de stad met de rest. Er is ook een nieuwe brug (rechts onder) en beide bruggen over de Osumirivier zijn 's avonds mooi verlicht. De 7 bogenbrug is in de 18de eerst van hout gebouwd en had toen 9 bogen. In 1774 werd hij door Ahmed Kurt Pasha vervangen door een stenen brug. In 1888 raakte hij beschadigd door een overstroming en in WO l werd hij deels verwoest. In 1928 is de brug gerestaureerd.
Wat later opgestaan en iets over 9:30 uur op pad gegaan. Zodra de hoteldeur open ging voelde je de hitte al.
Om de citadel hoog boven op de berg te bekijken moesten we een flink eind klimmen en dat in de hitte. Dus telkens als er even een stukje schaduw was zijn we even gestopt om te voorkomen dat ons bloed in de aderen zou gaan borrelen.
Maar het was een heftig stukje en zeker met die mankementen van mij; artrose in de knieën en een kapotte binnenmeniscus in de linkerknie, maar ik heb het gered. Eerst maar even het vocht aangevuld met water en daarna wat rondgekeken. De zeer smalle steegjes en weinig info via borden maken het tot een soort van doolhof.
Het is wel jammer dat er zo weinig op het toerisme wordt ingespeeld, want de meeste kerkjes waren dicht. Er was weer wel een museum maar daar mocht je niet fotograferen. Dus toen besloten om in een tentje traditioneel te gaan eten.
We kregen een soep en de herkenbare bestanddelen waren: hele dunne sliertjes wortels, rijst, piepkleine bloemkooldeeltjes, ei, selderij, boter. Dan kleine stukjes lever op een bijzondere manier klaargemaakt. Verder natuurlijk een salade en brood, en 3 soorten bladerdeeg met in de en ei met kaas, de andere ei met spinazie en tot slot ei. Tot slot stukjes meloen.
Deze vrouw draagt een levende kalkoen en kip in haar rechter hand.
En toen we eindelijk beneden waren aangekomen zijn we nog even de plaatselijke markt ingedoken met de slager aan het begin.
Alles wordt nauwkeurig gewogen, zelfs de meloen die we kochten.
Ik schat dat 3/4 van de bevolking rookt en zelfs de buschauffeur rookt tijdens het rijden. Volgens mij blijven de vrachtwagens rijden tot ze door hun assen zakken.
De nieuwe dag begon alweer bloedje heet en dat gold niet alleen voor ons maar ook Mollie heeft het warm; hij rijdt nu met een handdoek om zijn nek. De blower in de bus blies als een warme föhn. In Lushnja een drink- en plaspauze gehad op een berg met mooi uitzicht, zoals op de foto links te zien is.
Wij zitten altijd achter in de bus en als we dan een zak snoep de bus doorsturen weten we precies wanneer de zak voorin is aangekomen, want dan zegt Nina: 'Danke wel voor die snoep!'
Hier op de Balkan worden veel handen geschud. De Albanezen geven hun collega's op het werk een hand als ze 's morgens komen werken en ook weer als ze naar huis gaan. En er wordt veel gekust; zo kussen ook vrienden en vriendinnen elkaar 2 keer op de wangen en het aantal kussen neemt toe naarmate men elkaar langer niet heeft gezien.
Doel van de trip van vandaag was Durrës; een stad aan de Adriatische kust.
Albanië heeft een prachtige natuur en hele vriendelijke mensen, maar het toerisme staat nog in de kinderschoenen en eigenlijk zou er een minister voor toerisme moeten komen om alles goed op de rit te krijgen.
Durrës heeft de voornaamste haven van Albanië en is het spoorwegknooppunt voor dit land.
Durrës heeft een geschiedenis van overheersing door: de Grieken en Romeinen, de Noormannen, Venetianen, Turken en Italianen. In 1912 werd Durrës de eerste hoofdstad van het onafhankelijke Albanië.
In 1914 kregen Nederlandse officieren op verzoek van de internationale controle commissie de opdracht om een Albanese gendarmerie op te zetten. Helaas was het gedoemd om te mislukken, omdat de Nederlandse militairen verstrikt raakten in de intriges van de Balkan. Maar ook kregen ze te maken met deserterende Albanezen en onderlinge ruzies. Majoor Lodewijk Thomson kwam tijdens deze vredesmissie om het leven. Er staat een beeld van hem in dit stadje.
Dit ventje zat helemaal alleen en het was zo heet. Even een ijsje voor hem gekocht. Even later kwam zijn moeder met een nog kleiner kindje naar hem toe. Ze had wat eten gehaald
. Het kleintje heeft opvallend licht gekleurd haar. 
De laatste volle dag brak aan en we gingen nog een voor Albanië belangrijk geschiedkundig bezoek brengen, namelijk de bergvesting Kruja. Skanderbeg - met zijn legers - verzette zich in deze burcht 25 jaar lang tegen de Ottomaanse belegeringen. En vanaf 1443 leefden de Albanezen 30 jaar in vrijheid. Het fort en de omgeving is erg populair bij de bevolking en het toerisme heeft zich hier goed ontwikkeld. Er is een bazaar die middeleeuws aan doet en dat geldt ook voor de straat waarop je loopt, want het zijn keien. Dus moet je of stil staan om naar de uitgestalde waren te kijken of kijken waar je loopt.
De wollen kelims, zilver en andere voorwerpen zoals beeldjes van moeder Theresa, Skanderbeg enz. Het etnografisch museum geeft een goed beeld van in de 15de eeuw en later.
Skanderbeg op het paard. Ik heb de verkiezingsvlag en plakkaat er buiten gelaten. Trouwens Berisha heeft de verkiezingen gewonnen. Een kop van een geit op de helm van Skanderbeg.
Volgens de historicus Marin Barletti zei Skanderbeg tegen zijn krijgers: 'Ik heb jullie geen vrijheid gebracht, maar dat vond ik bij jullie.... Ik heb jullie geen wapens gebracht, maar ik trof jullie bewapend aan.'
Bloedwraak is een traditie die uit de 15 de eeuw stamt en nog steeds aanwezig is. Het land leefde eeuwen geleden met de kanun (erecode), die onderlinge betrekkingen tussen mensen regelde, zoals het gastrecht, erfrecht, huwelijksregels, de positie van de vrouwen. En dus de bloedwraak als mogelijke straf. Het was een patriarchale maatschappij en een clan werd gevormd door families. Een Raad van Ouderen was het rechtsprekend instituut. Patriarchaal -> de mannen hadden het voor het zeggen en de vrouwen hadden dus weinig waarde. De vrouw werd bij het huwelijk eigendom en bij de uitzet zat een kogel. De man had namelijk het recht om zijn vrouw dood te schieten als ze niet aan zijn verwachtingen voldeed en die verwachtingen waren kinderen baren en in het huis werken.
Als een meisje niet met de man wilde trouwen die voor haar was gekozen, dan riep zij over haar eigen familie onheil af, omdat ze de eer aan tastte van de familie van de afgewezen echtgenoot. Ja en dat moest gewroken worden met het doodschieten van bijv. haar broers.
Ook nu is er dus nog bloedwraak: moord, maar tevens totale isolering doordat de familie niet meer naar buiten durft vanwege mogelijke acties van de tegenpartij en daar horen ook kinderen bij. Soms komen leerkrachten kinderen aan huis les geven,ook zij lopen dan gevaar omdat zij - in de ogen van de ander - partij kiezen.
Turks bad van de Pasja
De politie heeft een eigen nummerbord
De dag van vertrek begon rustig. Om 11 uur zouden we vertrekken en dus geen gehaast. Wij zaten de hele reis achterin de bus en hadden nu besloten om helemaal vooraan te gaan zitten. Wat leverde dat grappige reacties op.
Nina hartelijk dank voor je enthousiasmerende verhalen en informatie en je spontaniteit.
Albanië een land waar:
- een Mercedes en paard en wagen samen het straatbeeld bepalen
- de bevolking erg vriendelijk is
- je erg veilig voelt als toerist
- het toerisme nog heel beperkt is
- mooie natuur
Lamtumirië Albanië